SAMEN VERDER BIJ
ZORG EN OPVOEDING MANIFEST VAN DE VADERTOP AMSTERDAM, DONDERDAG 10 MEI 2007 georganiseerd
door het Vader Kennis Centrum[1] Mr Ir. P.J.A. Prinsen “DE BOEL BIJ ELKAAR HOUDEN[2]”… ….zo luidt het motto
van de (op één na) beste burgervader ter wereld.[3] Het is ook het motto van alle “beste vaders
ter wereld”, vaders van kinderen[4], gezinsvaders, van
alle ouders en grootouders die het beste voorhebben met hun kinderen en
kleinkinderen. En welk motto herkennen wij bij die andere
vader: Vadertje staat, de Overheid? Helaas, díe vader ziet de gezinsvader
als de man die op zondag het vlees komt snijden. De Overheid maakt een
karikatuur van hem, stelt hem voor als
de man die de kantjes er van af loopt[5]. Als een bij-ouder. Als de man die zich niet thuis zou voelen in
het domein waarin kinderen worden verzorgd, onderwezen en gevormd. Als de man
wiens handen zo los zitten.[6] Geen wonder dat er een vadervijandig
klimaat bestaat, waarin vader maar beter uit het gezin wordt verwijderd bij
de eerste de beste barst in de gezinsharmonie, of gewoon als moeder van hem
af wil.[7] Mediacampagnes De Overheid zoekt draagvlak voor
rolpatroondoorbrekend gezinsbeleid door middel van mediacampagnes die zich
moraliserend richten op vaders. Maar de instanties die zich bewegen op het
vlak van jeugdzorg, opvoedingsondersteuning en primair onderwijs vormen tot
op zekere hoogte een vrouwenbastion[8] dat zelf model
staat voor het gewraakte rolpatroon. Het feit dat onderwijs zijn
aantrekkelijkheid en effectiviteit voor jongens lijkt te verliezen hangt
volgens sommigen samen met dat bij de instanties zelf bestaande rolpatroon. Zonder uitzondering gaan de bovenbedoelde
mediacampagnes uit van het geschetste negatieve vaderbeeld. Bijgevolg hebben
die tendentieuze campagnes vooral een “Zie-je-wel-ze-deugen-niet”-effect.
In plaats van rolpatronen te veranderen versterken zij vooroordelen waarin –
in een brede maatschappelijke reflex - die rolpatronen verstarren. Zelfs wetenschappelijk onderzoek naar
kindermishandeling raakt daardoor bevangen. Kindermishandeling blijkt vooral
een probleem in éénoudergezinnen[9] (meestal alleenstaande
moeders) en stiefgezinnen (meestal moeders met nieuwe partner), maar met de
wegkijkende daderspecificatie “vader en/of moeder” in de vragenlijst[10] wordt het concrete
daderschap buiten het zicht gehouden, wordt een ongemakkelijke waarheid
verborgen. De vraag of het kind
misschien beter aan vader had kunnen worden toevertrouwd komt niet op. In de
heersende optiek wordt zodoende alle “mishandeling” op het conto van vader
geschreven, nog daargelaten dat de definitie van kindermishandeling zo ver
mogelijk is opgerekt[11] om het thema op de
politieke agenda te houden. De term en de cijfers hebben daardoor een hoog
demagogisch gehalte. Zulk politiek correct onderzoek kan niet fungeren als
een deugdelijke grondslag voor beleid. Belang van het Kind? Weg met vader! In Nederland worden jaarlijks nog slechts
circa 72.000 huwelijken voltrokken, vinden bijna 40.000 echt- én flitsscheidingen plaats én
worden zo’n 70.000 samenwoonrelaties verbroken: 220.000 ex-en
per jaar. Daar zijn volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS,
Bevolkingstrends, 4e kwartaal 2005) bijna 60.000 kinderen bij betrokken: 165
per etmaal. Bijna de helft van die kinderen heeft volgens het CBS daarna géén of nauwelijks contact met een van beide ouders meer,
meestal vaders. Cumulatief gaat het om meer dan een half miljoen
scheidingskinderen - ruim 15% van alle in Nederland opgroeiende kinderen -
die in strijd met de internationale verdragswetgeving[12]
buitengesloten van hun ‘niet-verzorgende’ ouders en familie opgroeien,
terwijl door de huidige éénouderschapspraktijk in
het scheidingsrecht nog eens ruim 15% van de in Nederland opgroeiende
kinderen slechts marginaal contact overhoudt met de ‘niet-verzorgende’ ouder
en achterliggende familie. De gevolgen van de resulterende
vaderloosheid en een vaderloze opvoeding zijn voor kinderen en jongeren
desastreus[13] en inmiddels ook
uitgebreid middels wetenschappelijk onderzoek gedocumenteerd. Maar dit is
kennelijk geen zorg voor de overheid. Idealen en autonomie van vaders doen er niet
meer toe. Hij moet bij (echt)scheiding categorisch en rigoureus wijken voor
het vanuit een aanvechtbare visie gedefinieerde belang van het kind en het veld ruimen. Verdreven wordt hij, niet
meer in staat om zijn kinderen nog te zien of te verzorgen. Hij màg zijn kinderen ook niet meer verzorgen en moet zijn
salarisstrookje op de tafel van de rechter leggen. Ziet hij zijn kinderen
afglijden naar zinloos geweld of vandalisme, of wil hij waarschuwen voor
gevaren in het gezin van de moeder, dan heet het dat hij de scheiding niet
heeft verwerkt en wordt zijn invloed met een straat- en contactverbod
geneutraliseerd. Gaan kinderen met een PAS-syndroom
zich te buiten aan ongehoorde verguizing van hun ooit zo geliefde vader dan
worden zij in hun normloze houding en hun misvormde realiteitsbesef bevestigd
door de rechter die vanwege de “onhaalbaarheid van de omgang” moeders wens
tot ontzegging beloont. Zó ervaren vaders aan den lijve de kern van
het cynische gezinsbeleid van onze bestuurlijke en familierechterlijke
Overheid, waarin waarden en normen als ideaal zijn opgegeven “in het belang
van het kind”. Het vroegere patriarchale systeem was achterhaald; het
hedendaagse matriarchale systeem, met zijn doorgeschoten accent op slachtofferschap,
is op zijn minst even onevenwichtig. Symptoombestrijding Wetten die in de maak[14] zijn en die, aan
de buitenkant, gericht lijken op “de boel bij elkaar houden” (met bemiddeling) – zij ademen intrinsiek
deze negatieve tijdgeest. In het wetsvoorstel Bevordering voortgezet
ouderschap en zorgvuldige scheiding, wordt bemiddeling aangewend als
symptoombestrijding, terwijl de ziekte van het systeem zelf niet wordt
genezen. In het huidige klimaat biedt bemiddeling alleen soelaas aan de
bemiddelbaren (en de bemiddelden!) en dan alleen voor zolang de bemiddeling
duurt. Nadat de bemiddeling is afgelopen (en de rechter uitspraak heeft
gedaan) begint de weigering van moeder meestal weer opnieuw. Ook de invoering
van ouderschapsplannen betreft symptoombestrijding. Het gaat om de
ontbrekende handhaving van gerechtelijke uitspraken. Als rechters, justitie
en politie omgangsregelingen en gedeeld ouderschapsregelingen niet
handhaven ligt het voor de hand dat ook ouderschapsplannen niet zullen worden
gehandhaafd en geen stap verder brengen. Het laatste woord blijft au fond als
vanouds het woord van de rechter: “Niet
haalbaar”. Family-engineering met de Overheid
aan de knoppen, berustend op maakbaarheidsgeloof. Rechtspsychologie[15] zou het systeem
als zodanig kunnen genezen, maar rechtspsychologie is in het familierecht terra incognita. Ouders: een quantité négligeable Niet alleen in de rechtzaal,
ook in het huidige wetgevingsproces (“bevordering voortgezet ouderschap”!)
vormen gescheiden ouders voor de Overheid een quantité négligeable.
Zelfs een hoorzitting werd aan hen
niet besteed. De betuttelende inhoud van het wetsvoorstel wordt gedomineerd
door de lobby van instanties die, zich beroepend op het belang van het kind,
de ouders tegen elkaar uitspelen. Instanties die ouders in een ijzeren greep
hebben en bij het geringste vermoeden hun levens ontwrichten, maar die het
publiek wijs maken dat de jeugdbeschermers wettelijk machteloos staan tegen
die te centraal staande ouders en dat dàt de reden
is waarom al die ongelukken gebeuren.
En dat zij dáárom nòg
meer geld nodig hebben… Vaders en moeders De boel bij elkaar houden - wie daarin
slaagt levert al een prestatie van formaat. Het is dáárom
zo’n kernachtig motto omdat het de spanning laat voelen tussen idealen,
beperkingen en gebreken. Vaders en moeders, beide zijn er mee
behept, met idealen èn gebreken. Beide zijn mens,
de een niet beter dan de ander, maar ook niet slechter[16]. Ze zijn niet
gelijk. Maar wèl gelijkwaardig, vraag dàt maar aan de kinderen! De
boel bij elkaar houden: … impliceert voortdurende alertheid op
ingeslopen vooroordelen, … stelt de vrede tussen conflicterende
groepen of individuen vóór alles, … moraliseert niet maar respecteert de
autonomie van betrokkenen, … verhult zich niet in holle frasen, … kiest voor de kracht van autonomie in
plaats van voor heteronome maakbaarheid en betutteling, … stelt ruime, maar harde grenzen waar niet
mee te spotten valt, noch door vaders, noch door moeders, … zwicht niet voor chantage van de
dwarsligger, … is wars van politieke correctheid. Oproep van de ouders aan de politiek Vaders, maar ook moeders die het lot van de
meeste gescheiden vaders delen, hebben hun vertrouwen in Kinderbescherming,
Jeugdzorg en Rechtspraak verloren. Zij doen een klemmend beroep op Regering
en Parlement. Deze ouders hebben op donderdag 10 mei 2007
ouders ervan getuigd hoe hun gezin nodeloos ver uiteengedreven is door de
bemoeienis van de bestuurlijke en rechterlijke overheden. Uiteengedreven als
gevolg van beleid en wetgeving die met het cynische dogma “Ouders doen er
niet toe, Belang van het Kind vóór alles”[17] dátgene veroorzaakt wat zij vóóronderstelt:
tweedracht, onverzoenlijkheid, machtstrijd, tegen welke bedreigingen hun
kinderen beschermd heten te moeten worden. Deze ouders hebben hun gezin, het domein
waarbinnen waarden en normen op de nieuwe generatie overgedragen plegen te
worden, zien verkeren in een plaats van teloorgang van waarden en normen als
gevolg van rechterlijke bemoeienis op basis van verstarde dogmatiek die
ouders tegen elkaar uitspeelt en vaders verdrijft uit het leven van hun
kinderen. Deze ouders onderschrijven de beginselen
die door oudergroeperingen over de hele wereld zijn neergelegd in de
Internationale Verklaring van Langeac[18]. Deze ouders roepen de Minister voor Jeugd
en Gezin op om, met gevoel voor rechtgeaard vaderschap, zijn inspiratie te
zoeken in het vaderlijke adagium: De boel bij elkaar houden. 1.
Stop de imagobeschadiging van vaders. Stop de
heksenjacht op ouders. 2.
Ouderschap, de wederzijdse band tussen kind en ouder,
is ius ante legem,
recht dat aan wetten vooraf gaat. Respect voor de integriteit van het
ouderschap moet weer doorklinken,
zowel in de Jeugdzorg als in het scheidingsrecht. 3.
Veranker gelijkwaardigheid, autonomie, rechtszekerheid
en rechtsgelijkheid van en voor beide ouders jegens elkaar in de wet door
harde waarborgen. 4.
Waarborg serieuze rechtsbescherming tegen de Overheid
en tegen de organen belast met de uitvoering van overheidsbeleid. 5.
Erkenning dient tweezijdig te zijn: de biologische
vader die zijn kind erkent moet van rechtswege worden erkend als gezagsouder. 6.
Het ouderlijk
gezag omvat mede de verplichting van de ouder om de ontwikkeling van de
banden van zijn kind met de andere ouder te bevorderen. 7.
Vader gaat vóór uithuisplaatsing (UHP) of ondertoezichtstelling
(OTS). 8.
Roep de vadervijandige Raden voor de Kinderbescherming
tot de orde. 9.
Inperking van de macht van Jeugdzorg, beperk het budget
van Jeugdzorg. 10.
Géén centrale
registratie van “verdachte” ouders. 11.
Geen meldplicht van verdenking van kindermishandeling.
Het leidt tot een heksenjacht die het systeem verstopt, die onverzadigbaar
is, waarin de echte noodgevallen onopgemerkt blijven en die tot de
schijnremedie van meer van hetzelfde leiden. 12.
Handhaaf het medisch beroepsgeheim. Ouders moeten
zonder vrees voor vervolging of inmenging medische hulp voor hun kind kunnen
inroepen. 13.
Hervorming scheidingsrecht: -
Het belang van het kind schiet zijn doel voorbij. Stel
vrede tussen de ouders centraal. -
Echtscheiding moet een ordemaatregel zijn op basis van
agendakwesties. Niet een inquisitoire
kinderbeschermingsmaatregel. -
Elimineer de Raad voor de Kinderbescherming uit het
scheidingsrecht. -
Waarborg het ouder-kind-contact
vanaf dag 1 van de scheiding. -
De besloten rechtspraak in het familierecht corrumpeert
het Recht. De Rechtsstaat vereist transparantie, openbaarheid en het afleggen
van rekenschap. Zij verdraagt geen besloten processen, ook niet in het
familierecht. -
Gelijkwaardigheid: Géén
hoofdverblijf maar gelijk verdeeld co-ouderschap als uitgangspunt, grote
terughoudendheid bij afwijking en alleen op zakelijke gronden. -
Gezamenlijk gezag moet méér
zijn dan een cosmetische formaliteit. -
Wie om privé-redenen wil
afwijken van een ouderschapsplan (bijvoorbeeld bij verhuizing) draagt zelf de
consequenties. -
Wie zegt dat samenwerking met de andere ouder
onmogelijk is kan niet de ander doen ontzetten uit, maar slechts zichzelf
laten ontheffen van het ouderschap. -
Rechtszekerheid: onttrekking van het kind aan het door
de rechter vastgestelde zorgplan moet worden voorkomen en zonodig
bestreden met de bestaande middelen die nu bij voorlopige voorzieningen van
rechtswege paraat (= zonder aparte rechterlijke tussenkomst) beschikbaar
zijn: sterke arm resp. opsporings- en dwangmiddelen
van strafvordering. Die middelen hebben hun doelmatigheid (preventieve
werking) bewezen. -
Rechtsgelijkheid vereist dat de dreigende of feitelijke
toepassing van die middelen even stringent tegen vaders als tegen moeders is
gericht. -
Géén bijzonder curator
in het echtscheidingsrecht. -
Géén terugcodificatie
van contraire jurisprudentie (“hoofdverblijf” in de plaats van de afgeschafte
één-ouder-voogdij, “klem of
verloren”-jurisprudentie in plaats van haalbaarheidsverbod). -
Stop met het als wetgever met de rug naar ouders toe te
gaan staan bij wetgeving. -
Verbeter het wetsontwerp 30.145 op de bovengenoemde
punten of breng een scheiding aan in de huidige uiterst ongelukkige
gecombineerde kamerbehandeling van de onderdelen (a) “administratieve
scheiding” en (b) “voortgezet ouderschap na scheiding” in het wetsontwerp
30.145 én zet de behandeling van het onderdeel (b)
“voortgezet ouderschap na scheiding” uit wetsontwerp 30.145 tijdelijk stop in
afwachting van de resultaten van een eerst te houden consultatieprocedure en
hoorzittingen waarbij ook ouders en deskundigen gehoord worden in het
wetgevingsproces. -
Verbeter de publieksvoorlichting en organiseer
publiekscampagnes over de juridische regeling van het vaderschap, het belang
van het vaderschap en het gedeeld co-ouderschap na scheiding, de gevolgen van
scheiding voor kinderen en het oudervervreemdingssyndroom
(Parental Alienation Syndrome,
PAS). -
Faciliteer hereniging van
verloren ouders en kinderen (bv. door middel van een internettrefpunt). Is getekend in alfabetische volgorde, 4
juni 2007: § Stichting Dwaze
Vaders (DV), Leo Bevaert § Fathers 4 Justice (F4J): Andrew Work, internationaal coördinator, Marijke de Both, coördinator
Purple Hearts, Dennis Grippeling, regiocoördinator Nederland-Midden § Stichting Kind en
Omgangsrecht (KO): drs Pieter A.N. Tromp,
voorzitter, Ing Paul Bastianen,
bestuurslid, Melchior Tijssen § Stichting Kinderen
- Ouders – Grootouders (KOG): drs Truus P. Barendse, bestuurslid § Stichting Ouders
Zonder Omgang (OZO): A. Ross, mede-voorzitter, dr Th.M. Nieuwenhuizen, mede-voorzitter, drs R. IJ.
Bijl, bestuurslid § Ouderverstoting.nl:
Ing. Erik C. van der Waal, Interim Manager § Joep Zander,
pedagoog en schrijver § Stichting Sheherazade: § Wouter Hanhart, arts § Wim Orbons, gezondheidseconoom § Mr Ir Peter J.A.
Prinsen, oud-advocaat (eindredactie manifest) Bijlagen: Bijlage
1 - Internationale verklaring
van Langeac
Bijlage
2 – Oproep aan de Tweede Kamer,
Amersfoort, 21 april 2007 (Gezamenlijke oproep van de oudergroeperingen aan
de Tweede Kamer inzake wetsontwerp 30 145)
Bijlage
3 – Peter Prinsen: Naar een
rechtspsychologische grondslag voor het scheidingsrecht
Bijlage
4 - René Diekstra,
Belangrijke vaders, Staatscourant 31 oktober 2006 (Adviseur René Diekstra benadrukt in Staatscourant het belang van meer
vaderbetrokkenheid bij het jeugdbeleid)
Bijlage 5 – Wim Orbons, Mannen agressief?
Kijk ook eens naar vrouwen. NRC Handelsblad 14 april 2006 (Opinieartikel in de
NRC van 14 april 2007 van Wim Orbons over de anti-vadercampagnes van de overheid en SIRE) |
[1] De Amsterdamse Vadertop (m/v/grootouders) werd op 10 mei 2007 georganiseerd door het Vader Kennis Centrum i.s.m. Stichting Kind en Omgangsrecht, Fathers-4-Justice Nederland, Stichting Dwaze Vaders, Stichting Ouders Zonder Omgang, Stichting Kinderen - Ouders - Grootouders, MSN-groep Gescheiden Vaders Nederland, Papa.nl.nu, Stichting Sheherazade, Ouderverstoting.nl en Peter Prinsen.
[2] J. Cohen, Cleveringa-lezing 2002
[3] Op 5 december 2007 werd Job Cohen in
de World Mayor Award
internetverkiezing uitgeroepen tot de nummer 2 op de lijst van de beste
burgemeesters ter wereld
[4] “Pappa’s houden meer van je dan wie ook”. Brieven van
kinderen. Lannoo, Tielt en
Amsterdam 1980
[5] Campagne 2002 Ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid: Mannen worden er beter van, en vrouwen ook
[6] Publiekscampagne 2007 Ministerie van
V.W.S. “Nu is het genoeg”
[7] Postbus 51: “Hoe vraag ik een
echtscheiding aan”
[8] Zie bijlage 4: René Diekstra, Belangrijke vaders, Staatscourant 31 oktober 2006
[9] Van IJzendoorn c.s.,
Kindermishandeling in Nederland anno 2005, Leiden Attachment
Research Program, WODC 2007
[10] Lamers-Winkelman
c.s., VU, Scholieren over mishandeling, januari 2007, Vragenlijst
[11]
Zie bijlage 5: Wim Orbons, Mannen agressief? Kijk ook
eens naar vrouwen. NRC Handelsblad 14 april 2006
[12] Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en Internationaal Verdrag van de Rechten van het Kind
[13] Interview met Ger Groot, docent wijsgerige antropologie van de Erasmus Universiteit en medewerker van NRC: 'Ouders die de beste vrienden van hun kinderen zijn - dat werkt alleen maar contraproductief’, Filosofie Magazine, Johan van de Werken, nummer 5, jaargang 2007
[14] Wetsontwerp bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding,
Kamerstuk 30 145
[15] Zie bijlage 3: Peter Prinsen. Naar een rechtspsychologische grondslag voor het scheidingsrecht
[16] Bas Heijne,
Waar komt dat onuitroeibare geloof in de vrouw als beter mens toch vandaan? Het
is net zo idioot als het geloof in de vrouw als minderwaardig wezen. NRC
Handelsblad 4 december 2004
[17] Zie bijlage 2: Oproep aan de Tweede
Kamer, Amersfoort, 21 april 2007
[18] Zie bijlage 1: Internationale
Verklaring van Langeac